Төрөөбүт тыл уонна сурук- бичик күнүн көрсө «Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай уонна официальнай тылларын үйэтитэр уонна сайыннарар» Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай бырагыраамматын чэрчитинэн тахсыбыт «Күөртээх Күөрдэмнэр» кинигэ гуманитарнай институт саалатыгар олунньу 13 күнүгэр сүрэхтэннэ.
Самыртай саҕаттан салҕаммыт, Дьоҕуудай кэмиттэн тэнийбит, 2-с Дьөппөн нэһилиэгин удьуор уустара, былыр- былыргыттан тимири уһаарбыттара, уһаммыттара. Сир түннүктэрэ сээркээн сэһэнньит кырдьаҕастарбыт кэпсииллэринэн биһиги өбүгэлэрбит олорон ааспыт тыаларыгар Нуочахаҕа, Арҕаа Бэрдьигэстээххэ, Улуу сыһыыга, Быталаах төрдүгэр өр кэмнэргэ тимири уһаарбыттара биллэр. Бүгүҥҥү күҥҥэ ол үөрэтиллэн- чинчиллэн Гуманитарнай чинчийии институтун үлэһиттэрин кыһамньыларынан сурукка- бичиккэ тиһилиннэ уонна “Күөртээх Күөрдэмнэр” диэн бырайыак нөҥүө «Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай уонна официальнай тылларын үйэтитэр уонна сайыннарар» Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай бырагыраамматын чэрчитинэн 300 ахсааннаах кинигэ буолан «Алаас» кинигэ кыһатыгар таҥыллан күн сирин көрдө.
Кинигэ биһирэмин Гуманитарнай чинчийии уонна аҕыйах ахсааннаах норуоттар проблемаларын институтун дириэктэрин солбуйааччыта Наталия Александровна Сивцева саҕалаата. Улахан үлэ ыытыллыбытын, археология салаата күүскэ үлэлэспитин кэпсээтэ. Ол кэннэ бу бырайыак хантан-туохтан саҕаламмытын СӨ Ил Дарханын уонна СӨ Бырабыытылыстыбатын Дьаһалтатын Тыл сайдыытын боппуруостарын сүрүннүүр салалтатын салайааччыта Римма Романовна Жиркова сырдатта. Бырайыагы нэһилиэк баһылыга Александр Николаевич Константинов ылсан, «Ситим» КК салайан үлэлэтигэр эбээһинэстээн, нэһилиэк тэрилтэлэрэ кыттыһан саҕалаабыттарын, хас биирдии нэһилиэк бу курдук тылга улахан болҕомто ууруохтааҕын холобурдаата. Кинигэ главнай редактора, кинигэҕэ 10 тан тахса научнай ыстатыйа ааптара, гуманитарнай чинчийии уонна аҕыйах ахсааннаах норуоттар проблемаларын институтун археологияҕа салаатын сэбиэдиссэйэ, историческай наука дуоктара, профессор, Саха государственнай университетыгар Төрүт култуура салаатын арыйбыт, культурология салаатын иилээн- саҕалаан үлэлэппит Розалия Иннокентьевна Бравина үлэ хаамыытын хаартыскалаан оҥорбут слайдатынан олус арылхайдык, ымпыктаан- чымпыктаан арыйда. Нэһилиэк бу үлэҕэ үлэлэспитин- тыйаатырга спектакль туруоран, скульптура фестивалын республикаҕа бастакынан тэрийэн, бырайыак чэрчитинэн оонньуу оҥоһуллан тахсыбытын сөҕө- махтайа кэпсээтэ. Бука бары үлэлэспит дьоҥҥо махталын биллэрдэ.
Дьэ, бу кэннэ туһааннаах дьоммутугар-сэргэбитигэр эҕэрдэ уонна махтал суруктары туттарыы түһүмэҕэр Ил Тумэн судаарыстыбаннай мунньаҕын депутата, Россия наукатын академиятын Сибиирдээҕи салаатын Дьокуускайдааҕы научнай киин салайааччытын солбуйааччыта Тихон Николаевич Скрябин бырайыак сүрүн сүбэһитигэр Римма Романовна Жирковаҕа, бырайыакка тыл өттүнэн үлэлэспит Александра Акимоваҕа, Багдарыын Сүлбэ уолугар Ньургуҥҥа, «Күөртээх Күөрдэмнэр» испэктээх сценаристарыгар Ф.Д. Адамоваҕа, П.Р. Ноговицыҥҥа Ил түмэн эҕэрдэ суруктарын туттарда. СӨ Тас дьыалаҕа министерствотын миниистирэ Гаврил Витальевич Кириллин бырайыагы сүрүннээн үлэлэппит Р.И. Бравинаҕа, С.С. Федороваҕа, М.А. Куприяновка махтал суруктары туттарда. СӨ Култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга миниистирин солбуйааччыта Мария Васильевна Турантаева кинигэ ыстатыйатын ааптардарыгар махтал суруктары тиксэрдэ. Хаҥалас улууһун Аҕа баһылыгын эбээһинэһин толорооччу аатыттан С.В. Громова кинигэҕэ үлэлэспит бар дьоҥҥо махталын тириэртэ уонна Розалия Иннокентьевна Бравинаҕа Хаҥалас улууһун социальнай – экономическай сайдыытыгар кылаатын иһин бэлиэ туттарда. 2 Дьөппөн нэһилиэгин тыа сирин поселениетын баһылыгын эбээһинэһин толорооччу Ольга Аполлоновна Петухова бырайыак сүбэһитигэр Римма Романовна Жирковаҕа, тимири уһаарар оһохтору чинчийэр үлэ саҕалааччытыгар, гуманитарнай институт ол кэмҥэ салайааччытыгар Алексей Николаевич Алексеевка, гуманитарнай институт салайааччытыгар Сардана Ильинична Бояковаҕа, кинигэ сүрүн редакторыгар Розалия Иннокентьевна Бравинаҕа, тимири уһаарыыны чинчийэр үлэҕэ кыттыһан кылаатын киллэрбит «Сергутуу» общественнай региональнай киин салайааччыта Максим Аммосович Куприяновка махтал суруктары туттарда.
Бу күн кинигэ ыстатыйатын ааптардара санааларын эттилэр. “Туймаада” государственнай вокальнай ансаамбыл солистара Татьяна Алексеева, Андрей Шадрин кэрэ куоластарынан ырыа бэлэхтээтилэр. Р.К. Захаров аатынан «Самыртай» түмэл «Холустаҕа түмэл маллара» диэн бырайыага уонна «Күөртээх Күөрдэмнэр» бырайыак оонньуулара, итинник ааттаах кинигэтэ киһи болҕомтотун тардар быыстапка буолан турда, биһирэм кыттыылаахтарын биһирэттэ.
Саха тылын уус култууратын нөҥүө үйэтитэр биир улахан суоллаах- иистээх бырайыак кинигэ буолан тахсыбыта барыбытыгар олус улахан суолталаах. Уус оһохторун чинчийии, уус өбүгэлэрбит ааттарын үйэтитии, уус сиэригэр – туомугар болҕомто туһаайыы, тылдьыт тахсыыта ону тэҥэ төрүппүт Самыртай кэлиитин туһунан уус – уран айымньы киирэн — биир сиргэ түмүллүүтүгэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин салалтатыгар махтанабыт. Маннык программалар аны да үлэлии туралларыгар баҕарабыт. Көдьүүстээх үлэлэр биһирэнэн тарҕана- үйэтитиллэ туруохтара диэн эрэнэбит.
«Күөртээх Күөрдэмнэр» кинигэбит силигин ситэн, ситими – утуму салҕыыр үтүө кинигэ буолан сахабыт дьонугар күндү бэлэх буоллун !
Саргылана Федорова,
А. М. Сидорова аатынан «Ситим» КК дириэктэрэ
